Renovatie oorlogsgraven

De komende jaren zullen we bij Van Leeuwe Natuursteen honderden gedenkstenen renoveren van oorlogsgraven op het Nationaal Ereveld Loenen. Verspreid over een bosgebied liggen daar de graven van Nederlandse oorlogsslachtoffers. De gedenkstenen op deze graven zijn in de loop van de jaren vuil geworden, waardoor de namen slecht leesbaar zijn. Uit duurzaamheidsoverwegingen kiest de Oorlogsgravenstichting ervoor om de grafstenen niet te vervangen, maar te renoveren. Omdat wij ons al jaren inspannen om hergebruik van natuursteen te stimuleren, zijn we blij dat wij deze opdracht mogen uitvoeren.

Vaurion

De gedenkstenen die op de graven liggen, zijn ca. 50 x 40 x 10 cm groot en gemaakt van het materiaal Vaurion. Dit is een bruinachtig geel tot okergeel gekleurde kalksteen, afkomstig uit het departement Yonne in Frankrijk. Deze kalksteen is een afzettingsgesteente, ontstaan in de Juraperiode (ca. 150 miljoen jaar geleden!). Kalksteen bestaat voor een groot deel uit calciumcarbonaat en is gevoelig voor zuren. In de bosrijke omgeving op het Ereveld Loenen groeien er na verloop van tijd algen en mos op de kalkstenen gedenkplaatjes. Door dit verweringsproces zijn de teksten op sommige stenen minder goed leesbaar geworden.

Duurzame keuze

Dit project is wederom een mooi voorbeeld van het concept Circle Stone. De grafstenen kunnen door de renovatie immers weer jaren mee. Het doel van de renovatie is om de teksten weer goed leesbaar te maken en de kleur van het materiaal Vaurion weer zichtbaar te maken. Bij een deel van de stenen volstaat het dat we het opschrift opnieuw inkleuren en de steen opschuren en impregneren. Bij het merendeel zullen we de tekst uit de steen schuren, waarna we het opschrift opnieuw ingraveren en de gegraveerde letters inkleuren.

Het afvlakken van de stenen gebeurt met een wandarm polijstmachine met schuurschijven van verschillende grofheid. Hoe fijner de schuur- of polijstschijf des te glanzender het oppervlak van de steen. Bij het schuren maken we gebruik van water, zodat het stof wordt afgevangen. Het stof wordt meegevoerd met het water en belandt uiteindelijk als slib in onze speciale waterzuiveringsinstallatie.

Als de tekst is uitgeschuurd, gaat de steen naar de graveermachine. Voor het graveren gebruiken we graveersjablonen die per letter worden uitgelegd. Met de graveermachine frezen we dan de letters in de steen door deze sjablonen te volgen. In het filmpje kunt u zien hoe graveren in zijn werk gaat.

Na het graveren kleuren we de letters in zodat het contrast tussen het materiaal en het opschrift duidelijker wordt. Na het inkleuren polijsten we de steen nog even na. De gedenksteen is nu klaar om te worden teruggeplaatst op het graf: zo goed als nieuw en zonder gebruik van nieuwe natuursteen!